Als je een bedrijf gaat starten, moet je je ook inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Bij je inschrijving moet je direct kiezen voor de rechtsvorm van jouw aankomende bedrijf. De rechtsvorm is een juridische ‘vorm’ die je kiest voor je bedrijf. Met de rechtsvorm bepaal je onder andere hoe de aansprakelijkheid binnen jouw bedrijf geregeld is, of je dit alleen doet of met anderen en moet je je houden aan belastingverplichtingen.

Omdat er 9 soorten rechtsvormen zijn is het goed je vooraf te laten informeren of je in te lezen welke rechtsvorm het beste bij jou en je bedrijf past. Maar waar moet je op letten?

Het is belangrijk om als eerst naar de samenstelling van je bedrijf te kijken. Ga je alleen starten dan is een BV (besloten vennootschap) of een eenmanszaak de beste optie. Maar kijk goed welke risico’s je daarmee loopt en sluit verzekeringen af die bij deze rechtsvorm passen. Ook moet je beslissen hoe ‘verantwoordelijk’ je wilt zijn. Met een eenmanszaak of een VOF (vennootschap onder firma) ben je bijvoorbeeld ook met je privé vermogen aansprakelijk. Er kan in dat geval dus beslag gelegd worden op jouw zakelijke én privé bezittingen, maar ook op die van je partner als je bijvoorbeeld getrouwd bent in gemeenschap van goederen. En natuurlijk moet je kijken naar wat belasting-technisch voordelig is. Als eenmanszaak of VOF betaal je inkomstenbelasting over de winst die je maakt. Bij een BV wordt ook nog eens vennootschapsbelasting en soms dividendbelasting betaald. De belastingdruk bij een BV is later, maar de kosten zijn hoger.

De 10 rechtsvormen kun je onderverdelen in wel of geen rechtspersoonlijkheid. Als je kiest voor een rechtsvorm zónder rechtspersoonlijkheid, dan ben je met je privévermogen aansprakelijk voor schulden binnen je bedrijf. Bij een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid meestal niet.

Geen rechtspersoonlijkheid

  1. Eenmanszaak: hiermee starten de meeste ondernemers. Het is makkelijk op te richten en in het begin heb je belastingvoordeel ten opzichte van een BV.
  2. VOF: als je samen met iemand een bedrijf start, is dit de slimste optie. Iedere partij wordt ‘vennoot’ en ‘legt’ iets in. Stel hierbij altijd een vof-contract op.
  3. Maatschap: in dit samenwerkingsverband voeren 2 of meer mensen hun beroep uit onder zelfde naam. Iedereen brengt daarmee arbeid, geld of goederen in.
  4. Commanditaire vennootschap: dit is slim als je (te) weinig geld hebt om te starten, je kunt namelijk ‘stille vennoten’ inschrijven, dit zijn enkel geldschieter. Jij bent zelf dan de beherende vennoot die de dagelijkse leiding heeft.

Met rechtspersoonlijkheid

  1. BV (besloten vennootschap): in dit geval is de bv ‘zelfstandig’ in alles en verantwoordelijk voor alle rechtshandelingen en dus ook de schulden. Het kapitaal van de bv wordt verdeeld in aandelen.
  2. NV (naamloze vennootschap): deze rechtsvorm heeft veel overeenkomsten met de bv maar heeft twee belangrijke verschillen: aandelen zijn vrij overdraagbaar (je hoeft dus niet naar de notaris bij een overdracht) én je moet een startkapitaal van €45.000 hebben.
  3. Coöperatie: dit is een vereniging die gericht is op samenwerken; het gaat overeenkomsten aan met en voor de leden.
  4. Stichting: bij het realiseren van een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel wordt vaak een stichting opgericht. Je mag geen winstoogmerk hebben.
  5. Vereniging: dit is ook weer een rechtsvorm met leden die een bepaald doel hebben zoals bijvoorbeeld muziek maken (koor etc.).

Soms is het verstandig eerst contact op te nemen met een jurist om uit te zoeken wat de beste rechtsvorm is voor jouw bedrijf voordat je jouw bedrijf inschrijft. Uiteraard kun je met jouw vragen ook terecht bij de Kamer van Koophandel.